Bademcik şişmesi küçük büyük demeden herkesin şikayetçi olduğu bir durumdur. Boğazın her iki yanında da konumlanan ve yumuşak doku kitlesi olarak bilinen bademcikler, lenfatik sistemin önemli parçalarını oluşturur. Genellikle çocuklarda sık görülen bademcik şişmesi, enfeksiyon kaynaklı meydana gelir. Bademcik iltihabına zamanında müdahale edilmezse tedavi aşamasının daha zor hale gelmesine neden olabilir.
Bademcik Nedir?
Bademcik dokusu vücudun hastalık ve enfeksiyonlardan korunmasını sağlayan bir parçadır. Vücuttaki lenf bezleri ve lenfatik sistemin önemli bir parçası olan bademcikler, ağız yoluyla vücuda giriş yapan virüs ve bakterilere karşı savunma kalkanıdır. Vücuda zararlı bakteriler ile savaşılan ilk bölge bademciklerdir.
Bademcik Neden Şişer?
Bademcik şişmesinin nedenleri genellikle virüs kaynaklıdır. Bademciklerde şişmeye neden olan virüsler arasında şunlar yer alır:
- Soğuk algınlığı, bronşit ve boğaz ağrısı yaratan adenovirüsler
- Epstein-Barr virüsü
- Herpes simpleks virüsü HSV-1
- Sitomegalovirüs HHV-5
- Kızamık virüsü (Rubeola)
Bademcik Şişmesi Nasıl Anlaşılır?
Bademcik şişmesini anlamak için ilk olarak boğazın her iki yanına gözle muayenede bulunmak yeterli olmayabilir. Şişmiş bademcikler dışında bölgede dikkat çeken iltihaplanma ve ağrılar da sağlık sorunları yaşandığını gösterir. Bademcik şişmesinin en sık görülen belirtileri şunlardır:
- Boğazda şiddetli ağrı
- Bademciklerin tahriş olması
- Bademcikler üzerinde beyaz veya sarı leke oluşması
- Boyun yanlarında ağrı oluşması
- Yutmada güçlük
- Yüksek ateş
- Baş ağrısı
- Ağızda kötü koku oluşumu
- Yorgunluk ve halsizlik
Bademcik Enfeksiyonu Nasıl Tedavi Edilir?
Bademcik iltihabı tedavisi öncesinde hekimler şişik bademciklerin ana sebebini öğrenmek ister. Işıklı alet kullanan doktorlar bu sayede boğaza bakarak enfeksiyon varlığını ve belirtilerini araştırırlar. Eğer bademcik iltihabı bakteri kaynaklı bir enfeksiyon yaratmışsa antibiyotik kullanarak tedavi edilebilir. Ancak bu noktada hangi antibiyotiğin hangi enfeksiyona iyi geldiğini hekimler bildiği için onların tavsiyesine uyulmalıdır. Hemen tedavi edilmeyen strep enfeksiyonlarda ise şu hastalıklar birlikte görülebilir:
- Menenjit
- Zatürre
- Romatizmal ateş
- Orta kulak enfeksiyonu
Günlük yaşamı olumsuz etkileyecek şekilde sık sık bademcik şişmesi şikayeti yaşayan kişilerde ameliyatla bademcikler alınabilir. Bademciklerin uzman hekimler tarafından cerrahi olarak çıkarılması işlemine tonsillektomi adı verilir. Genellikle çocuk yaşta bademcik şişmesinden mustarip olanlarda bademcik ameliyatı uygulanabilir.
Bademcik Şişmesine Ne İyi Gelir?
Bademcik şişmesine iyi gelen karışımlar evde kendi başınıza uyguladığınızda şişliklere karşı kısa süreli çözüm sağlar. Bademcikte rahatsızlığın azalmasını sağlamak için yapılabilecekler şunlardır:
- Ilık tuzu su ile gargara yapıp boğazı durulamak
- Meyan pastilleri kullanmak
- Ham bal ile karıştırılmış ılık bitki çayları
Küçük yaştaki çocuklara meyan pastilleri vermek çocuğun nefes borusuna kaçabileceği için doğru değildir. Bununla birlikte evde bademcik şişmesini tedavi etmek için tercih edilebilecek yöntemler arasında hava nemlendiricileri de vardır. Bademcik şişmesi kuru hava yüzünden kişinin ağız kuruluğu yaşamasına yol açabilir. Bu yüzden özellikle geceleri uyurken odaların nemli tutulması tavsiye edilir.
