Nazal Polip Nedir?
Nazal polipler, enfekte dokunun anormal, yumuşak kese benzeri büyümeleridir. Burnunuzun veya sinüslerinizin içini kaplarlar.
Sinüsler, yüz kemiklerinin içindeki hava dolu boşluklardır. Burun boşluğu ile bağlantıları vardır. Normalde bu boşluklar oldukça açıktır, ancak nazal polipler onları tıkayacak kadar büyüyebilir. Bu durum nefes almada zorluğa neden olabilir.
Nazal polipler, kronik rinosinüzitin bir alt grubudur. Eğer enfeksiyon ve polip varlığı 4 ila 12 haftadan fazla ise bu kronik iltihaplanmadır. Ancak bu kronik rahatsızlığı olan tüm insanlarda nazal polip gelişmeyebilir.
Bazen burun boşluğunda, diğer rahatsızlıklar da görülebilir. Bunların bazıları iyi huylu olabildiği gibi maling (kötü huylu) de olabilir. Ancak gerçek nazal polipler kötü huylu değildirler.
Nazal polipler oldukça yaygındır. Bunlar çoğu kişide görülebilmektedir.
Nazal poliplere ne sebep olur?
Kesin sebebi bilinmemekle birlikte burun polipleri, aşağıdaki sağlık koşullarına sahip kişilerde daha yaygındır:
- Astım
- Aspirin duyarlılığı
- Kronik sinüs enfeksiyonları
- Kistik fibrozis
- Saman nezlesi (alerjik rinit)
Bazı genetik yatkınlıklarında nazal poliplerin gelişmesinde etkili olduğu düşünülüyor. Bu özellikle bağışıklık sisteminde ve alerji tepkisinde rol oynayan genler için geçerlidir. Ailenizin diğer üyelerinde varsa, nazal poliplere sahip olma olasılığınız daha yüksek olabilir.
Nazal poliplerin belirtileri nelerdir?
Nazal polipleriniz varsa, aylarca veya daha uzun süre kendinizi soğuk algınlığınız varmış gibi hissedebilirsiniz. Belirtilerinizden bazıları burun poliplerine bağlı olsada bir kısmı kronik rinosinüzitten kaynaklanabilir.
Nazal poliplerin en yaygın semptomları şunları içerir:
- Burun tıkanıklığı
- Burun akması
- Yüzde sinüs dolgunluğu (genellikle ağrı değil)
- Geniz akıntısı
- Azalan koku alma duyusu
- Burnunuzu tıkalı hissetmek ve ağzınızdan nefes almak zorunda kalmak
Enfeksiyon olmadıkça burunda, sarımsı veya yeşilimsi akıntı gibi semptomlar olmaz. Nazal poliplerden kaynaklanan komplikasyonlar ek semptomlara neden olabilir.
Nazal poliplerin semptomları, diğer sağlık sorunları veya problemlerinin belirtileri ile birlikte görünebilir. Daha fazla bilgi için her zaman bir KBB uzmanı ile görüşmek gerekir.
Nazal polipler nasıl teşhis edilir?
Teşhis, tam bir sağlık geçmişi ve fizik muayene ile başlar. KBB doktoru burun muayenesi ile nazal polipleri görebilir. Daha detaylı muayenede aşağıdaki tetkikleri isteyebilir.
- Nazal endoskopi. Hekiminiz burnunuza ucunda ışık olan bir kamera ile girip burnunuzun ve sinüslerinizin ayrıntılı bir görünümüne bakabilir.
- CT tarama. Teşhis net değilse bu yapılır.CT ile burnunuzun ayrıntılı kesitlerle analiz edilen görüntüleri oluşturulur.
- Bu, daha ayrıntılı görüntülemeye ihtiyaç duyulursa yapılır. Bir MRI makinesi, vücudunuzun içindeki yapıların bir görüntüsünü oluşturmak için manyetik bir alan kullanır.
- Alerji testi. Bu, alerji oluşturan etkenleri teşhis etmek için yapılır.
- Ek testler. Burun boşluğunun alanını ve hava akışını teşhis etmek için başka testler yapılabilir.
- Polip biyopsisi. Bu genellikle yalnızca kanserli bir büyümeden şüpheleniliyorsa yapılır. Burun içinde ufak bir polip parçası alınarak patolojik incelemeye gönderilir.
Nazal polipler nasıl tedavi edilir?
Tedavi semptomlarınıza, yaşınıza ve genel sağlığınıza bağlı olarak değişir.
Tedavi, iltihaplanmayı önlemeyi ve poliplerinizin boyutunu azaltmayı amaçlar. Hekiminiz genellikle burundan solunan steroid ilaçlarla tedaviye başlar. Bu ilaçlar, sorunun kökenindeki iltihabı azaltabilir. Buna cevap vermeyen kişilerin ağızdan alınan steroid ilaçlara ihtiyacı olabilir.
Nazal polipler için diğer tedaviler şunları içerir:
- Enflamasyonu azaltmaya yardımcı olan ilaçlar (antilökotrienler)
- Enfeksiyonları önlemek için antibiyotikler
- Tuzlu su solüsyonu ile sinüslerin günlük yıkanması
- Alerjik reaksiyonları azaltmak için antihistaminikler
- Alerjen immünoterapisi ve mümkünse alerjenlerin uzaklaştırılması
- Uygunsa aspirin duyarsızlaştırma tedavisi
Bu tedavilere rağmen hala semptomlarınız olursa, bu durumda ameliyat yardımcı olabilir. Ameliyat genellikle semptomların çoğunu ortadan kaldırır. Ancak polipler birkaç ay veya birkaç yıl sonra geri gelebilir. Bunun olmasını önlemeye yardımcı olmak için nazal poliplerinizin altında yatan nedeni ele almak önemlidir. Ameliyatınızdan sonra, poliplerin geri dönmesini önlemeye yardımcı olmak için nazal steroid almanız gerekebilir.
Nazal poliplerin olası komplikasyonları nelerdir?
Nazal polipler bazen sorunlara neden olur. Sinüs enfeksiyonları yaygın komplikasyonlardır. Bu enfeksiyonlar sıklıkla tekrarlayabilir ve uzun süreli (kronik) hale gelebilir. Bakteriyel bir enfeksiyon gelişirse, antibiyotiklerle tedaviye ihtiyacınız olabilir.
Daha az yaygın olarak, nazal polipler aşağıdakiler gibi daha tehlikeli enfeksiyonlardan kaynaklanan sorunlara neden olur:
- Beyin ve omurilik çevresindeki dokunun enfeksiyonu (menenjit)
- Göz çevresindeki doku çevresinde enfeksiyon (orbital selülit)
- Sinüs kemiklerinin enfeksiyonu (osteomyelit)
Hekiminiz, bu sorunları yaşamadığınızdan emin olmak için belirtilerinizi dikkatle izleyecektir. Bu komplikasyonlardan birine sahipseniz, antibiyotik kullanmanız gerekebilir. Çok nadir durumlarda ameliyata da ihtiyacınız olabilir.
Çok büyük nazal polipler bazen uyku sırasında hava yolunuzu da kapatabilir. Buna obstrüktif uyku apnesi denir. Bu sizi ertesi gün çok yorgun ve uykulu yapabilir. Bunun belirtilerinizden biri olup olmadığını hekiminize bildirmeniz önemlidir.
Burun poliplerinin oluşumunu önlemek için ne yapabilirim?
Hiç kimse nazal poliplerin ilk oluşmasını nasıl önleyeceğini bilmiyor. Ancak mevcut poliplerin tedavisi ve tekrarlanmasının önlenmesi asıl önemli olan durumdur.
Ne zaman doktora başvurmalıyım?
Belirtileriniz birkaç günlük tedavi ile iyileşmezse, hekiminize başvurmak gerekir. Aşağıdaki gibi olası sorunlara dair herhangi bir işaretiniz varsa hemen hekime gitmekte fayda vardır:
- Görme bozukluğu, anormal görüş
- Gözlerinin etrafında şişlik
- Bilinç kaybı zihin bulanıklığı
Nazal poliplerle ilgili önemli noktalar;
- Burun polipleri yumuşak, kese benzeri doku büyümeleridir. Burnunuzun veya sinüslerinizin içini kaplarlar.
- Bir tür kronik rinosinüzittir. Bu durum, burun boşluğu ve sinüslerin iltihaplanmasıdır.
- Gerçek nazal polipler kanser değildir.
- Nazal polipli kişilerde belirli sağlık koşulları daha yaygındır. Bunlar astım ve aspirin duyarlılığını içerir.
- İlaçlar ve alerjenlerden uzak durmak semptomlarınızı azaltmaya yardımcı olabilir. Poliplerinizin tedavisinde ameliyat da gerekebilir.
- Nazal polipler bazen menenjit gibi nadir ve ciddi sorunlara neden olur.